Abameli Bethu Bezokuvikela Ubugebengu vikela zonke izinhlobo zamacala okushaya, okungase kuhlanganise: ukushaya “okuvamile”, ukushaya ekhaya, ukushaya okubangela ukulimala komzimba (ACBH), ukushaya ngesikhali, ukuhlasela ngokocansi, noma ukushaya kanzima.

isixwayiso: Ulwazi Olukuleli khasi Luhlinzekelwe Ukusiza Umfundi futhi Akukona Ukumiselela Iseluleko Somthetho esivela Kummeli Oqeqeshiwe.

Okuqukethwe

Assault

“Okuvamile” noma “Okulula” Ukuhlasela igama elijwayelekile lecala ngaphansi kweSigaba 266 seKhodi Yobugebengu.

Umuntu uyobe uhlasele uma ephoqa ngamabomu omunye umuntu ngaphandle kwemvume yakhe. Lokhu kungenziwa ngokuqondile noma ngokungaqondile. Umuntu angase futhi ahlasele uma ezama noma esabise ngokuphoqa omunye umuntu.

Incazelo ebanzi yokushaya ngaphansi kwe-Criminal Code yenza kube lula kakhulu ukushaya. Empeleni, noma yikuphi ukuxhumana nomunye umuntu ngaphandle kwemvume yakhe kwanele ukukhokhisa umuntu. Lokhu kubandakanya ukusunduza okulula noma ukusunduza. Ngisho nokuthinta omunye umuntu kungase kuholele ekutheni ubekwe icala lokushaya.

Nakuba umkhawulo wokushaya ungephezulu kakhulu, kubalulekile ukuthi uqonde izidingo. Isibonelo: Kusho ukuthini ukufaka isicelo qinisa? Yini inhloso? Yini i- ukuzama noma ukusongela? Kusho ukuthini uku imvume?

Ummeli wethu wezokuVikela koBugebengu, uLucas Pearce, angahlangana nawe, alalele izimo zakho, futhi akunike iseluleko sezomthetho sokuthi yini okufanele uyenze uma ukhathazekile ngokuthi uke wabekwa icala lokushaya.

Ukuhlaselwa Kwasekhaya

Nakuba singekho isigaba esikhethekile sekhodi yobugebengu esihlobene nokuhlasela kwasekhaya, eminyakeni yamuva nje, kube nezinguquko eziningi zenqubomgomo manje ezibonisa izinhlobo ezithile zokushaya njengokuhlasela kwasekhaya. Ngenxa yalokho, iziphathimandla ezithile zamaphoyisa kanye nezikahulumeni zibonisa uhlobo oluhlukile nolukhohlisayo lokuvikela lezi zinhlobo zokuhlasela.

Izimo zasekhaya zingabonakala ngomyeni nenkosikazi, abantu abashadile noma abanye ababalulekile. Ngenxa yobunkimbinkimbi bobudlelwano basekhaya, ukuhlasela kulezi zimo kudinga indlela ehluke kakhulu kunezinye ukuhlasela. Isibonelo, kungase kube nezingane ezihilelekile noma kungase kube nomlando wobudlova.

Noma ngabe isimo sinjani, kubalulekile ukuqonda ukuthi amacala okushaya kwasekhaya atholwa futhi abuyekezwa kanjani uhulumeni, njengoba ngokuvamile aqala khona lapho ucingo lwe-911 lwamukelwa. Uma uhileleke esimweni sokuhlasela kwasekhaya futhi udinga ukwazi izinketho zakho, thintana ne-Pax Law ngokushesha ngangokunokwenzeka.

Ukushaya Okubangela Ukulimala Komzimba (“ABCH”)

Icala elilodwa ngaphansi kweSigaba 267 se-Criminal Code lenziwa lapho othile eshaya omunye umuntu futhi amlimaze emzimbeni lowo muntu. Izidingo eziningi ezifanayo nezokushaya kufanele zibe khona.

Ukuqonda ubunjalo be ukulimala emzimbeni kubaluleke kakhulu uma ukhokhiswe ngaphansi kwalesi sigaba, esingase sihlanganise noma yikuphi ukulimala komuntu okuphazamisa impilo noma ukunethezeka komuntu. Isibonelo, imihuzuko encane noma ukuvuvukala kungase kubangele ukulimala komzimba. Njengokushaya, akudingi okuningi ukulimaza omunye umuntu.

Kubalulekile futhi ukuqonda ukuthi umuntu akakwazi ukuvuma ukulimala komzimba. Ngamanye amazwi, uma ukhokhiswa i-ACBH, awukwazi ukucela imvume kumuntu omlimaze emzimbeni.

Ukuhlasela NgeSikhali

Elinye icala ngaphansi kweSigaba 267 se-Criminal Code lenziwa lapho othile esebenzisa noma esabisa ngokusebenzisa isikhali lapho ehlasela omunye umuntu.

Abantu abaningi bayaqonda ezinye izincazelo ezisobala kakhulu zokuthi siyini isikhali. Ngokwesibonelo, izibhamu nemibese. Kodwa-ke, ukuqonda incazelo ye-Criminal Code yesikhali kubalulekile. Ngaphansi Kwekhodi Yobugebengu cishe noma yini ingasetshenziswa njengesikhali uma iklanywe noma ihloselwe ukusetshenziswa kanjalo. Lokhu kungase kuhlanganise izinto ezifana, ipeni, itshe, imoto, isicathulo, ibhodlela lamanzi, noma induku.

Njengoba ubona, ukushaya othile usebenzisa noma iyiphi into kungase kuphumele ekukhokhisweni ngaphansi kwalesi sigaba. Akuzona nje izinto ezivamile nezisobala ezingasetshenziswa njengesikhali ngaphansi kwe-Criminal Code.

Ukususwa kocansi

Icala ngaphansi kwesigaba 271 seKhodi yoBugebengu lenziwa uma noma yikuphi ukushaya kwenzeka ezimeni zocansi. Njengezinhlobo eziningi zokushaya, ubunzima buvela ngenxa yobubanzi besigaba nokuthi yini ehlanganisa "imvelo yocansi." Kunzima ukuhlukanisa izenzo ezinyantisayo zokuhlukunyezwa ngokocansi nokuthinta isikhashana ngaphandle kokuvumelana.

Emacaleni okuhlukumeza ngokocansi okuningi kwemiphumela kuncike ekuthembekeni kofakazi. Imvamisa kuba yindaba ashoyo lapho ethola iqiniso lalokho okwenzekile. Kokubili isisulu kanye nomsolwa onecala ngokuvamile banemibono ehluke kakhulu mayelana nezimo eziholele ekubekweni amacala.

Kukhona futhi ukuzivikela ekuhlaselweni ngokocansi okusekelwe kulokho ummangalelwa ayekholelwa kukho ngaphansi kwezimo. Ngakho-ke, ukubuyekezwa ngokucophelela kwemibiko yamaphoyisa kanye nezitatimende zofakazi kubaluleke kakhulu lapho kubhekwana namacala okuhlukumeza ngokocansi. Kubalulekile ukuthi ukhulume nommeli ngokushesha uma ukhathazekile ngokuthi ungase ubekwe icala lokuhlukumeza ngokocansi.

Ukuhlasela Okubi

Icala elingaphansi kwesigaba 268 se-Criminal Code lenziwa lapho othile elimaza, elimaza, elimaza, noma ebeka impilo yomunye umuntu engozini. Ukushaya okunolaka kuyicala lobugebengu elibucayi kakhulu.

Ukuthi othile ulimele, ugogekile, ukhubazeke noma ubeke impilo yomunye umuntu engozini kuyohlale kunqunywa icala ngalinye. Ezinye izibonelo ukuphula amathambo omunye, ukuqaqa ilunga lomunye noma ukushayisa umuntu. Kubalulekile ukuqonda ukuthi alukho uhlu oluphelele lokuthi yini efaneleka njengokulimaza, ukukhubaza, ukulimaza noma ukubeka impilo yomuntu engozini. Ukubuyekezwa ngokucophelela kwanoma yikuphi ukulimala okuqhubekayo kubaluleke kakhulu uma kucatshangelwa icala lokushaya okubi kakhulu.

Imibuzo Evame Ukubuzwa

Ukushaya - Iluphi uhlobo lokushaya oluvame kakhulu?

Ukuhlasela “Okulula” noma “Okuvamile” kwenzeka lapho kungekho zikhali ezihilelekile futhi kungekho monakalo odalwe kulowo ohlukunyeziwe. Mhlawumbe ukulwa ngesibhakela noma ukusunduza omunye umuntu.

Ukuhlasela - Ingabe ukujikijela okuthile kumuntu ohlaselayo?

Ukuhlasela ukusebenzisa umuntu amandla ngaphandle kwemvume yakhe. Ukujikijela othile into ethile, ukumshaya ngesibhakela, noma ukumklwebha, noma ngisho ukumkhafulela ngaphandle kwemvume yakhe kungaba ukuhlasela.

Ukuhlasela - Ingabe ukuhlukunyezwa ngamazwi?

Ungabekwa icala lokushaya uma amazwi akho esongela impilo yomunye umuntu, impilo noma impahla yomunye umuntu.

Ukushaya - Yisiphi isigwebo esincane sokushaya eCanada?

Lesi akusona isigwebo esincane sokushaya eCanada. Nokho, isigwebo esiphezulu sokushaya nje iminyaka emihlanu ejele.

Ukuhlaselwa Kwasekhaya - Kwenzekani uma ngishayela amaphoyisa ucingo noma omunye umuntu obalulekile?

Uma ushayela amaphoyisa ucingo oshade naye noma omunye umuntu obalulekile bese ubika ukuthi uhlukunyeziwe noma ulinyaziwe, amaphoyisa cishe azofika ekhaya lakho futhi abophe owakwakho noma omunye obalulekile.

I-Domestic Assual - Ngiwahoxisa kanjani amacala engibhekene nawo engishade naye noma omunye umuntu obalulekile?

Okuningi kokudideka mayelana namacala okushaya kwasekhaya kwenzeka ukuthi isisulu sicabange ukuthi yibona “amacala acindezelayo.” Akusona isisulu “esicindezela” empeleni. Bamane bangofakazi ecaleni lokushaya.
 
Ngo-BC, amaphoyisa yiwona ancoma amacala ku-Crown Counsel (uhulumeni). Bese kuba kuMeluleki Womqhele ukuthi umlingani wakho noma omunye umuntu obalulekile uzobekwa icala lobugebengu. Kubalulekile ukuqonda ukuthi AKUKHO kuwe ukuthi uzokhokhiswa oshade naye noma omunye obalulekile.

Ukuhlaselwa Kwasekhaya - Ngingawushintsha kanjani umyalo wami wokungaxhumani nomuntu engishade naye noma omunye umuntu obalulekile ngemuva kokuboshwa?

Uma unikezwe amaphepha athile avela emaphoyiseni adinga ukuthi ungaxhumani nowakwakho noma omunye umuntu obalulekile, ukuphela kwendlela yokwenza lokhu kushintshwe iwumyalelo wenkantolo. Kufanele ufake isicelo enkantolo, imvamisa ngemuva kokukhuluma noMeluleki woMqhele, ukuze uguqule noma yimiphi imibandela obekwe yona. Ngenxa yokuhluka kwamacala okushaya asekhaya, usizo lommeli lutuswa kakhulu.

I-ACBH – Ithini incazelo yokulimala komzimba?

Ukulimala komzimba kuchazwa kabanzi. Ngaphansi Kwekhodi Yobugebengu kuthathwa njengokulimaza noma ukulimala komuntu okuphazamisa impilo noma ukunethezeka kwalowo muntu. Kumelwe ibe ngaphezu kwesikhashana noma okwesikhashana. Izibonelo zingase zifake imihuzuko, ukuklwetshwa, noma ukuklwebheka. Alukho uhlu oluphelele mayelana nokuthi kuyini ukulimala komzimba, noma kunjalo, kubalulekile ukuqonda ukuthi umkhawulo awuphezulu kakhulu.

I-ACBH – Uyini umehluko phakathi kokulimala komzimba nokushaywa?

Ukuhlasela okulimaza umzimba kudinga ukulimaza othile okuphazamisa impilo yakhe noma ukunethezeka. Ngokuvamile, into ongayibona ngokwenyama. Ukuhlasela “Okulula” noma “Okuvamile” akudingi umphumela ofanayo, kunalokho kumane nje kuwukuthinta noma ukusongela omunye umuntu ngaphandle kwemvumelwano.

ACBH – Yisiphi isigwebo esincane sokushaya okulimaza umzimba eCanada?

Asikho isigwebo esincane sokushaya okulimaza umzimba eCanada. Kodwa-ke, isigwebo esiphezulu sokushaya okulimazayo singaba iminyaka eyishumi ejele.

Ukuhlasela Ngesikhali - Yini engathathwa njengesikhali ngaphansi Kwekhodi Yobugebengu?

Cishe noma yini ingasetshenziswa njengesikhali ngezinjongo zokwenza lolu hlobo lokushaya. Lokhu kungase kuhlanganise izinto ezifana, ipeni, itshe, imoto, isicathulo, ibhodlela lamanzi, noma induku.

Ukuhlasela Ngesikhali - Kuyini ukuzivikela ngokushaywa ngesikhali eCanada?

Ukuzivikela okuvame kakhulu ukuzivikela. Ukuze aphumelele, ummangalelwa kufanele anelise iNkantolo ukuthi babenezizathu ezizwakalayo zokukholelwa ukuthi uyashaywa nokuthi izenzo zommangalelwa zazinengqondo.

Ukuhlasela Ngesikhali - Yisiphi isigwebo esincane sokushaya ngesikhali eCanada?

Asikho isigwebo esincane sokushaya ngesikhali eCanada. Nokho, isigwebo esiphezulu sokushaya ngesikhali singaba iminyaka eyishumi ejele.

Ukuhlukumeza Ngokocansi - Inkantolo izinquma kanjani izimo azishilo?

Ukwethembeka nokwethembeka kofakazi abafakaza (abanikeza ubufakazi bomlomo) enkantolo ngokuvamile kuyisici esiyinhloko kulezi zimo. Kubalulekile futhi ukuqonda ukuthi ukwethembeka nokwethembeka akusho into efanayo. Umuntu angase abonakale ethembekile kakhulu (ethembekile) lapho enikeza ubufakazi, nokho-ke, ubude besikhathi esidlulile kusukela lapho kwenzeka isigameko kungase kube iminyaka, okungenza ubufakazi bube bungathembekile.

Ukuhlukumeza Ngokocansi - Ithini incazelo yegama elithi "imvelo yocansi?"

Isenzo sokuhlukumeza ngokocansi asincikile kuphela ekuthintaneni nengxenye ethile yemvelo yomuntu kodwa kunalokho isenzo semvelo yocansi esiphula ubuqotho bocansi bomuntu ohlukunyeziwe.

Ukuhlukumeza Ngokocansi - Yisiphi isigwebo esincane sokuhlukumeza ngokocansi eCanada?

Asikho isigwebo esincane sokuhlukumeza ngokocansi ngaphandle uma kusetshenziswe isibhamu esinqunyelwe ekwenzeni icala; lapho, esimweni sokuba sesikhundleni sokuqala kubekwe okungenani iminyaka emihlanu ejele futhi esimweni secala lesibili, kubekwe ubuncane beminyaka enqamulela ejele. Kwezinye izinhlobo zokuhlukunyezwa ngokocansi, kuye ngeminyaka yomuntu ohlukunyeziwe noma ukuthi ukulimala kwakhe kwenziwe, isigwebo esiphezulu singasukela ezinyangeni eziyi-18 kuye kweyi-14.

Ukuhlasela Okubi - Uyini umehluko phakathi kokushaya okubangela ukulimala komzimba nokuhlasela okubi kakhulu?

Ukuhlasela okulimaza umzimba kubandakanya ukulimala okungatheni njengokuklwebheka, ukuklwebheka nokusikwa. Ukuhlasela okunonya kugcinelwe ukuhlasela okulimazayo, okulimazayo noma okubeka impilo yomuntu ohlukunyeziwe engozini - ithambo eliphukile noma mhlawumbe ilunga lomunye eliguqekile.

Ukuhlasela Okubi - Kuyini ukuzivikela ngokuhlaselwa okubi kakhulu eCanada?

Ukuzivikela okuvame kakhulu ukuzivikela. Ukuze aphumelele, ummangalelwa kufanele anelise iNkantolo ukuthi babenezizathu ezizwakalayo zokukholelwa ukuthi uyashaywa nokuthi izenzo zommangalelwa zazinengqondo.

Ukuhlasela Okubi - Yisiphi isigwebo esincane sokuhlasela okubi kakhulu eCanada?

Ukushaya okunolaka kuyicala elibi kakhulu. Asikho isigwebo esincane sokushaya kanzima, kodwa kuya ngezinhlobonhlobo zezinto ongabhekana nazo iminyaka engu-14 ejele. Uma utholwa unecala lokuhlukumeza ngokocansi, ungathola isigwebo sikadilikajele.